‘Bomu la KAB ambalo Urusi inatumia kushambulia miji ya Ukraine ni tishio kiasi gani’?

Urusi imeweza kuimarisha moja ya aina kubwa na za kutisha za silaha – mabomu yanayoongozwa angani.

Jeshi la Urusi lilikuwa likifanyia majaribio mamia ya silaha hizo kila siku katika eneo la mapigano karibu na Ukraine, na sasa lina fursa ya kuyatumia kwenye mashambulizi.

Mchana wa Oktoba 24, bomu jipya la KAB la Urusi lilirushwa hadi mkoa wa Odessa kwa mara ya kwanza. Lengo labda lilikuwa jiji la bandari la Pivdenne. Kamandi ya Kikosi cha Wanahewa cha Wanajeshi wa Ukraine iliripoti saa saba na nusu mchana siku ya Ijumaa kuwa bomu lilikuwa likipaa juu ya Bahari Nyeusi kuelekea kwenye makazi hayo.

“Wakati wa shambulio la anga, jeshi la Urusi lilitumia mabomu ya kuongozwa kwenye miundombinu ya kiraia ya mkoa wetu kwa mara ya kwanza. Hili ni tishio kubwa jipya kwa mkoa wa Odessa. Mashambulio kama haya yana hatari kubwa kwa watu na yanaweza kusababisha uharibifu mkubwa,” alisema mkuu wa utawala wa mkoa, Oleg Kiper.

Siku za nyuma, mashambulizi ya mabomu ya roketi yalishuhudiwa katika mikoa ya Dnipropetrovsk, Poltava, Kharkiv na Mykolaiv.

Katika visa vyote, bomu hili baya lilisafiri umbali mkubwa – zaidi ya kilomita 100 – na kushambulia miji ya nyuma ambayo hapo awali ilikuwa imelindwa dhidi ya aina hii ya silaha.

Mwishoni mwa mwaka 2023, Urusi ilianza matumizi makubwa ya mabomu ya kuongozwa.

Kwa usahihi zaidi, mifano ya kwanza ya aina hii ya silaha ilikuwa mabomu ya anga ya Sovieti yenye mlipuko wa hali ya juu, kama vile FAB-250 na FAB-500, ambayo ilikuwa na moduli iliyoboreshwa ya bomu la UMPK.

Na baada ya hapo, mshambuliaji wa Urusi hakuwa na haja ya kuhatarisha maisha kwa kuingia eneo la ulinzi wa anga la Ukraine kwa sababu inaweza kudondosha mabomu kadhaa yaliyoongozwa kilomita 50-70 kutoka eneo la vita.

Ikiwa bomu la FAB linalodondoshwa kwa ndege lingeweza kufika hadi kilomita 10, basi bomu lliloboreshwa la KAB lenye “mbawa” linaweza kushambulia maeneo lengwa kwa umbali wa hadi 70-80 km.

Maendeleo ya hivi karibuni – bomu la Urusi linaloongozwa kwenye anga la KAB – lina uwezo wa kwenda umbali mara mbili zaidi na kufika hadi kilomita 150 au hata 200 km.

Vadim Skibitsky, mwakilishi wa Kurugenzi Kuu ya Ujasusi, alisema kuwa katika majaribio ya hivi karibuni, Warusi waliweza kufikia umbali wa kilomita 193 kwa bomu jipya la KAB.

“Wakati wa Septemba-Oktoba, Urusi ilitengeneza bomu katika majaribio ya mwisho ya matumizi ya mabomu ya anga na moduli mpya za udhibiti.

Wanatabiri kuwa umbali wa mabomu kama hayo utakuwa karibu kilomita 200,” mkuu wa GUR alisema.

“Kwa bahati mbaya, wao (Warusi, – Ed.) wanaingia katika uzalishaji mkubwa wa silaha kama hizo,” aliongeza.

Kwa kuzingatia kwamba taifa la Urusi tayari limeanzisha utengenezaji wa mabomu mapya ya anga, na pia kwamba bado kuna hifadhi kubwa za mabomu ya FAB ya Soviet, silaha kama hizo zinaweza kuwa tishio kubwa kwa Ukraine, haswa kwa Dnipro, Chernihiv, Odessa, Mykolaiv, ambayo ni, miji iliyo umbali wa kilomita 100-200 kutoka eneo la vita.

Hadi sasa, visa vya pekee vya matumizi ya mabomu ya ndege vimerekodiwa, tofauti na mabomu ya CBM ya kawaida, ambayo Urusi huyadondosha mara mia kwa siku.

Vyanzo vya kijasusi vinasema kwamba mabomu yanayoongozwa na Urusi yanaweza kuwa na majina kadhaa. Mara nyingi wao huzungumza kuhusu “Grim-1” (Grim-E1 au “Grim-2”) au kuhusu mabomu mapya yanayojulikana kama UMPB-5R.

Ubunifu mkubwa wa bomu hili ni injini, ambayo inaruhusu bomu kuruka mara tatu zaidi kuliko lile la CAB ya kawaida.

Mtaalamu wa vita vya mabomu na mifumo ya mawasiliano, mkuu wa “Kituo cha Teknolojia ya Redio” Sergey Beskrestnov anasema kwamba kichwa cha bomu hiki kina uzito wa kilo 100, na kipenyo chake ni 30 cm.

“KAB sio bomu la kawaida kabisa katika muundo wa bomu la angani lenye mbawa. Bomu hili linafanana zaidi na kombora la cruise kwa muundo, ambalo kila kitu kinaunganishwa pamoja kutoka kiwandani,” mtaalam anaelezea.

Pia alichapisha picha ya bomu kama hilo, ambalo mnamo Oktoba 20 lilifikia karibu na viunga vya Poltava. Umbali wa zaidi ya kilomita 120 kutoka LBZ.

Bila shaka, hili ndilo suala muhimu zaidi sasa kwa ulinzi wa anga wa Ukraine.

Ikumbukwe kwamba karibu miaka 4 ya vita vya Urusi nchini Ukraine, hakuna suluhisho la ufanisi dhidi ya bomu la SAM.

Hata hivyo, raia wa Ukraine walifanikiwa kuanzisha mfumo wa ulinzi ili kupunguza ufanisi wa aina hii ya silaha.

Lakini tatizo jingine bado lipo. Hata kama bomu la KAB, chini ya ushawishi wa vita vya aina hii ya silaha, inapita lengo la kijeshi, kilo 200-500-1000 za vilipuzi bado zitaanguka mahali fulani karibu, na kuna uwezekano mkubwa kwamba zitaanguka kwenye majengo ya makazi.

Hivyo basi, Warusi sasa wanatumia sana silaha hii kuwatisha raia, badala ya madhumuni ya kijeshi, alielezea Ivan Pavlenko, mkuu wa idara ya uvamizi wa kimtando kwa sababu za kijeshi, katika mahojiano na BBC.

Mamlaka ya Ukraine inasisitiza kuwa njia mwafaka zaidi ya kukomesha “ugaidi wa mabomu ya KAB” ni kudungua ndege zinazoirusha. Kwanza kabisa, tunazungumzia ndege za kivita aina ya Su-34 na Su-35.

Hata hivyo, hili ni vigumu kutekeleza, kwa kuzingatia uhaba wa mara kwa mara wa mifumo ya kombora ya masafa marefu ambayo inaweza kushambulia ndege hizi.

Kwa mfano, mfumo wa Patriot wa Marekani unaweza kushambulia wakati ndege inavyopaa umbali wa hadi 160 km.

Lakini, kwanza, mifumo hii na makombora ni machache sana huko Ukraine, pili, kuisongesha karibu na eneo la vita ni hatari sana, na tatu, mabomu ya Urusi yanayoongozwa kutoka mbali ya KAB tayari yanaweza kwenda umbali wa hadi kilomita 200, ambayo, kinadharia kinachobeba bomu hilo kinalindwa kutokana na mabomu ya SAM.

Kwa hivyo Ukraine ina chaguzi chache zilizosalia: ama kuboresha vita vyake vya makombora na kuelekeza mabomu mbali na maeneo lengwa, au kujaribu kuyashambulia, kwa mfano, kutoka ndege za kivita, au kutumia makombora ya gharama kubwa ya kuzuia ndege za kivita.

Inavyoonekana, moja ya chaguzi hizi au kadhaa wakati huo huo zilitumika kuzuia shambulio la anga kwenye mkoa wa Odessa alasiri ya Oktoba 24.

Hii inafuatia kile Kamandi ya Kusini ilibaini: eneo hilo lilishambuliwa sio mara moja lakini mara tatu angani.

Ripoti hiyo inaeleza kuwa ulinzi wa anga ulifanikiwa kudungua makombora mawili. Moja likaanguka katika eneo wazi “bila kusababisha athari.”

Haijabainishwa ni nini hasa Waukraine walitumia na kufanikwa kudungua kombora jipya la KAB.