Ripoti ya Umoja wa Mataifa ya mwaka 2024 inaeleza kuwa takribani kila baada ya dakika 10 mwanamke au msichana mmoja aliuawa na mwenza wake au mwanafamilia.
Wakati huo huo Ripoti ya Shirika la Umoja wa Mataifa la Usawa wa Kijinsia na Uwezeshaji wa Wanawake na Ofisi ya Umoja wa Mataifa ya Kupambana na Dawa za Kulevya na Uhalifu inaonyesha kuwa huo huo wa 2024, wanawake 83,000 waliuawa kimakusudi duniani kote.
Ripoti hizo kwa pamoja zinaonesha kuwa kwamba Bara la Afrika liliongoza kwa idadi kubwa zaidi ya mauaji haya yaliyofikia wanawake 22,600, likifuatiwa na bara Asia kwa idadi ya wanawake 7,400, Amerika 7,700, Ulaya 2,100 na nchi za eneo la Bahari ya Pasifiki zinzojumuisha mchanganyiko wa nchi za bara na mataifa mengi madogo ya visiwa ziliorodhesha matukio 300.
Afrika Kusini, ambayo ina viwango vya juu zaidi vya ukatili wa kijinsia duniani, imetangaza tatizo la GBVF (Gender-Based Violence and Femicide) kuwa janga la kitaifa. Hatua hii imekuja baada ya maandamano makubwa yaliyofanyika Johannesburg, ambapo maelfu ya watu waliovaa mavazi meusi walilala chini kwa dakika 15 kuenzi wanawake 15 wanaouawa kila siku nchini humo.
Ukatili wa Kimtandao
Utafiti wa serikali wa mwaka 2022 ulionyesha kuwa mwanamke mmoja kati ya watatu nchini humo amewahi kukumbana na ukatili wa kimwili, huku karibu asilimia 10 wakikumbana na ukatili wa kingono.Takwimu za polisi zinaonyesha kuwa zaidi ya kesi 10,700 za ubakaji ziliripotiwa katika miezi mitatu ya kwanza ya mwaka 2025, ingawa idadi halisi inatarajiwa kuwa kubwa zaidi.
Mbali na ukatili wa kimwili, wanawake wanakumbana na vitisho vipya katika ulimwengu wa kidijitali. Kampeni ya #NoExcuse inasema majukwaa ya kidijitali yanapaswa kuwa salama, lakini kwa mamilioni ya wanawake yamekuwa chanzo cha unyanyasaji. Vitendo vya unyanyasaji mtandaoni huanza kwa ujumbe mdogo na kuishia kwenye vitisho, wizi wa picha binafsi, ufuatiliaji wa mahali, na matumizi mabaya ya AI kutengeneza vibonzo vinavyolenga kashfa zinazolenga kuaibisha na kunyamazisha wanawake.
Wanawake wahimizwa kusema kwa uwazi madhila wanayopitia
Milica Đurđević Stamenkovski, ni Waziri wa Kazi, na Masuala ya Kijamii nchini Serbia amesema suala la unyanyasaji wa kijinsia ni vyema likapewa sura mpya kwa kuweka ulinzi wa kwa wanawake na wasichana kusema kwa uwazi.
“Kama mtu anayesimamia idara inayoshughulikia makundi yenye uhitaji wa kijamii, ni wajibu wake kusimamia masuala ya ukatili mara nyingi hutokea katika mazingira ya umaskini, hivyo ni jukumu letu kuwawezesha wanawake hawa kiuchumi, kuwapa haki ya kuchagua, kuwapa fursa na kuwalinda kwenye jamii husika”.
Kwa mujibu wa takwimu, mwanamke mmoja kati ya watatu hupitia ukatili wa kijinsia katika maisha yao, huku zaidi ya asilimia 55 wakikumbana na ukatili wa kidijitali. Zaidi ya asilimia 90 ya video za vibonzo feki vilivyopo mtandaoni ni kuhusu wanawake. Hali hii inaonyesha kuwa ukatili dhidi ya wanawake umechukua sura mpya, na teknolojia inatumika kama silaha ya kudhibiti na kuendeleza udhalilishaji.
Wakati dunia ikiadhimisha Siku 16 za Harakati za Kutokomeza Ukatili Dhidi ya Wanawake ambao siku hizi huanza Novemba 25 hadi Disemba 10, mashirika ya kimataifa yanatoa wito wa hatua za haraka kuhakikisha teknolojia inakuwa chombo cha usawa, si madhara.