Hii ni baada ya makundi ya kiraia kutaka kesi kamili ianzishwe kuhusiana na mradi huo wenye utata.
Na sasa Jumatano, mahakama ya EACJ, imeitupilia mbali kesi hiyo kwa misingi ya makosa yaliyofanyika katika mchakato wa kuiandikisha kesi hiyo ikidai, iliandikishwa nje ya zile siku 60 zilizokuwa zinahitajika. Uamuzi huo unashikilia ule uliotolewa na mahakamya chini mwaka 2023.
“Tumesikita,” alisema Dale Onyango, mmoja wa mawakili wa makundi hayo ya kiraia akidai fursa za kulifuatilia suala hilo kisheria kwa sasa ni finyu mno.
Mradi huo wa dola bilioni 5.6 wa visima vya mafuta na mabomba, umekamilika kwa asilimia 60 na umepongezwa na waungaji mkono wake kama mradi utakaoziinua Uganda na Tanzania kiuchumi, kwani wengi katika nchi hizo wanaishi katika umaskini. Lakini makundi ya wanamazingira wanaupinga pakubwa mradi huo.
Makundi ya kutetea haki za binadamu yanasema zaidi ya watu 100,000 wamepoteza ardhi zao bila kufidiwa ipasavyo huku wengine wakishinikizwa kusaini makubaliano wasiyoyaelewa.
Mwaka 2020, makundi 4 ya kiraia yaliwasilisha kesi kwa mara ya kwanza yakitaka uchunguzi kamili wa kisheria kuhusu mradi wa East African Crude Oil Pipeline, EACOP, wakisema ni mradi ulio na athari kubwa za kimazingira na unakiuka haki za binadamu.
Mradi huo unaendeshwa kwa pamoja na kampuni ya mafuta ya TotalEnergies na kampuni ya China National Offshore oil Corporation (CNOOC) pamoja na kampuni ya mafuta inayomilikiwa na serikali ya Uganda ya National Oil.
Bomba la mafuta lenye urefu kilomita 1,443 linajengwa kutoka Ziwa Albert kaskazini magharibi mwa Uganda hadi bandari ya Tanzania katika Bahari Hindi.