Watu wasiopunguwa 31 wameuawa na wengine karibu 50,000 wamekimbia makazi yao kufuatia mapigano makali ya kikabila katika eneo la Savannah nchini Ghana, yaliyosababishwa na mzozo wa ardhi katika kijiji cha Gbiniyiri. Mgogoro huo uliozuka mwezi Agosti, umewalazimu zaidi ya Waghana 13,000 kutafuta hifadhi katika nchi jirani ya Côte d’Ivoire. Mamlaka kwa sasa zinafanya kazi kurejesha utulivu, kutoa misaada, na kuchunguza chanzo cha machafuko hayo.
Imechapishwa:
Dakika 2 Wakati wa kusoma
Matangazo ya kibiashara
Mapigano ya kikabila kaskazini mwa Ghana, ambayo yalianza mwishoni mwa mwezi uliopita, yamesababisha vifo vya watu 31 na karibu 50,000 kukimbia makazi yao, mamlaka imetangaza siku ya Alhamisi, na zaidi ya watu 13,000 wamekimbilia Côte d’Ivoire.
Ghasia katika eneo la Savannah nchini Ghana zilizuka Agosti 24 katika kijiji cha Gbiniyiri, karibu na mpaka wa Côte d’Ivoire, kufuatia kukithiri kwa mzozo wa ardhi ulioathiri jamii kumi na mbili.
Mzozo ulizuka wakati chifu wa eneo hilo alipouza shamba kwa mkuzaji binafsi bila idhini ya jamii. Wakati msanidi programu alijaribu kupata ardhi ili kuanza ujenzi, wakaazi waliweka upinzani mkali.
Hali ilizorota wakati jumba la chifu lilipochomwa moto.
Migogoro ya ardhi na mizozo ya uchifu hutokea mara kwa mara kaskazini mwa Ghana, ingawa watu wengi kiasi hiki kuhama makazi yao ni nadra.
Waziri wa Mambo ya Ndani Mubarak Muntaka amesema katika mahojiano ya redio siku ya Alhamisi kwamba Waghana 13,253 walivuka mpaka na kuingia Côte d’ Ivoire, akinukuu takwimu kutoka kwa mamlaka ya Côte d’ Ivoire.
Philippe Hien, rais wa halmashauri ya eneo la Bounkani, ameliambia shirika la habari la AFP kwamba “watu 13,000 wamewasili katika vijiji 17” katika eneo hilo, ambalo tayari linahifadhi wakimbizi 30,000 kutoka Burkina Faso iliyokumbwa na mgogoro huo.
Shirika la Kitaifa la Kukabiliana na Majanga nchini Ghana (NADMO) limeripoti kuwa karibu watu 48,000, wengi wao wakiwa wanawake na watoto, wamelazimika kuondoka makwao.
“Katika siku tano zilizopita, hatujarekodi matukio yoyote ya risasi, mauaji, au mashambulizi,” Zakaria Mahama, mkurugenzi wa kikanda wa NADMO katika eneo la Savannah, ameliambia shirika la habari la AFP, akiongeza kuwa watu wengi waliokimbia makazi yao wanaanza kurejea nyumbani.
Mahama na Muntaka walithibitisha idadi ya waliofariki kuwa 31.
Baadhi ya familia zinawaweka ndugu kadhaa katika vyumba vyenye msongamano, wakati wale walio katika kambi za kuhamahama mara nyingi hula mlo mmoja tu kwa siku, Mahama amesema.
Kwa upande wa usalama, Muntaka amesema zaidi ya wanajeshi 700 na maafisa wa polisi wametumwa na amri ya kutotoka nje imetangazwa.
Waziri wa mkoa wa Savannah, Salisu Bi-Awuribe, amesema hali ya utulivu inazidi kurejea, huku machifu na wazee wakishirikiana na vyombo vya usalama kuzuia mapigano zaidi.
Mamlaka zinahofia uhaba wa chakula baada ya familia kutelekeza mashamba na mifugo yao wakati wa kuhama.
Tume ya uchunguzi inaundwa na viongozi wa kimila na Baraza la Amani la Kitaifa ili kubaini sababu na kuendeleza maridhiano.