Karibu vyama vipya 25 vya kisiasa vimepata usajili wa muda katika kipindi cha miezi michache iliyopita nchini Kenya, huku vingine zaidi ya 30 vikiwasilisha maombi ya kusajiliwa kuelekea Uchaguzi Mkuu wa 2027.
Ripoti zinasema kuwa, mbio hizi za kusajili vyama vipya vya siasa nchinii Kenya zinaashiria wasiwasi unaoongezeka katika ulingo wa siasa, hasa kutokana na mchakato wa kura za mchujo katika miungano mikubwa ambapo wanasiasa wamekuwa wakipokonywa haki na kunyimwa tikiti za kuwania nyadhifa mbalimbali.
Duru za habari za Kenya zimeripoti kuwa, mabilioni ya shilingi ya Hazina ya Kitaifa ya Vyama vya Siasa pamoja na hamu ya kuingia katika miungano kama wadau wakuu, ni miongoni mwa vichocheo vikubwa vya mbio hizi za kusajili vyama vipya vya siasa.
Kwa sasa, vyama ambavyo havikuwa vikifaidika na mabilioni ya pesa za Hazina ya Vyama vya Kisiasa kabla ya uchaguzi wa 2022, kwa mara ya kwanza vimeanza kupokea fedha za kufadhili shughuli zao baada ya kutungwa Sheria ya Vyama vya Siasa ya 2022.
Sheria hiyo inaelekeza kuwa ili chama cha kisiasa kifaidike na Hazina ya Vyama vya Kisiasa, lazima kiwe na angalau mwakilishi aliyechaguliwa, uwiano wa kijinsia wa thuluthi mbili miongoni mwa viongozi wa chama, na uwakilishi wa makundi maalum katika uongozi.
Vyama hivyo vipya 25 vinaongeza orodha ndefu ya jumla ya vyama 91 vilivyosajiliwa kikamilifu. Democracy for the Citizens Party (DCP) cha aliyekuwa Naibu Rais wa Kenya, Rigathi Gachagua na The Alliance Party (TWAP) ni miongoni mwa vyama vilivyopata usajili kamili mapema mwaka huu.
Bw Gachagua alisajili chama kipya cha siasa baada ya kutimuliwa madarakani Oktoba 2024.
Gachagua alikabiliwa na msururu wa tuhuma zikiwemo za ufisadi, kukiuka Katiba, kumhujumu Rais na kushajiisha migawanyiko ya kikabila. Gachagua amekuwa Naibu Rais wa kwanza wa Kenya kuvuliwa mamlaka na Bunge chini ya Katiba ya 2010.