Dar es Salaam. Wakati Bunge la Umoja wa Ulaya (EU) likitarajiwa kupitisha azimio lake leo Novemba 27, 2025 la kuzuia fedha zilizopangwa kutolewa kwa Tanzania mwaka 2026, Serikali imeeleza kwamba inafuatilia kwa karibu suala hilo na Balozi wa Tanzania anayehudhuria mjadala huo akileta ripoti yake, watatoa taarifa.
EU imefikia uamuzi wa kuzia fedha za msaada ilizopanga kuzitoa kwa ajili ya miradi ya maendeleo kwa Tanzania kutokana na mauaji yaliyotokea siku ya uchaguzi Oktoba 29, 2025 pamoja na mwendelezo wa ukiukwaji wa haki za binadamu.
Umoja wa Ulaya ulipanga kutoa zaidi ya Euro 150 milioni (zaidi ya Sh400 bilioni) kwa Tanzania mwaka 2026 kwa ajili ya miradi ya maendeleo ambapo imeeleza wasiwasi wake kuzorota kwa hali ya haki za binadamu na utawala wa sheria nchini Tanzania.
Waziri wa Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Afrika Mashariki, Balozi Mahmoud Thabit Kombo amesema wanafuatilia kwa karibu mjadala huo na Balozi wa Tanzania nchini Ubelgiji, Jestas Nyamanga anahudhuria majadiliano hayo.
Amesema watakapomaliza na kufanya uamuzi, Balozi Nyamanga ataandika ripoti yake, kisha Serikali itatoa kauli kuhusiana na kitakachoamuliwa kwenye kikao hicho cha Bunge la Umoja wa Ulaya.
“Tunafuatilia majadiliano hayo na Balozi Jestas Nyamanga yuko huko kama mwalikwa. EU wana haki ya kujadili chochote kwa sababu ni fedha zao, ni haki yao. Balozi wetu atatuleta ripoti kisha Serikali tutatoa taarifa,” amesema Balozi Kombo.
Kuhusu fedha ambazo Tanzania itazikosa kutoka EU, Balozi Kombo amesema hadhani kama Tanzania ikizikosa fedha hizo, wananchi watalala njaa kwa sababu ina bajeti yake na vyanzo vingine vya mapato.
“Fuatilia huko mitandaoni ujue ni kiasi gani cha fedha tutakikosa…Sisi Watanzania hatutakufa kwa kukosa fedha hizo. Angalia wanatoa kiasi gani, kaangalie na bajeti yetu kwa mwaka, kisha fanya hesabu ni asilimia ngapi ya bajeti yetu,” amesema Balozi Kombo.
Itakumbukwa kwamba bajeti ya Serikali kwa mwaka wa fedha 2025/26 ni Sh56.49 trilioni ambazo zitatokana na vyanzo mbalimbali vya mapato ikiwemo vya ndani na nje ya nchi.
Hatua hiyo ya EU ni mwendelezo wa jumuiya ya kimataifa kueleza kuguswa na kilichotokea nchini siku na baada ya uchaguzi mkuu wa Oktoba 29, 2025 ambapo watu walipoteza maisha wakati wa makabiliano na Jeshi la Polisi.
Pia, kulitokea uharibifu wa mali ambapo pikipiki, magari, vituo vya mafuta, nyumba za watu na ofisi za Serikali zilichomwa moto. Vituo vya mabasi yaendayo haraka (BRT) na miundombinu mingine iliharibiwa.
Katika mjadala huo, Bunge la EU limeeleza kusikitishwa na mauaji yaliyotokea huku ikieleza kwamba uchaguzi haukuwa wa kidemokrasia Tanzania kutokana na kukosekana kwa ushindani wa haki na kweli baina ya vyama vya siasa.
Imeelezwa kwamba kiongozi wa upinzani, Mwenyekiti wa Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema), Tundu Lissu bado anashikiliwa gerezani akituhumiwa kwa uhaini, mashtaka ambayo adhabu yake ni kifo endapo atakutwa na hatia.
Wanainyooshea kidole serikali kwani imekuwa ikifumbia macho matukio ya ukiukaji wa haki za binadamu kama vile utekaji wa watu, mauaji ya wakosoaji wa Serikali na kuvidhibiti vyombo vya habari katika kutimiza wajibu wao.
“Fedha zote zilizoelekezwa kwenye taasisi za umma zinatakiwa kusitishwa mara moja. Umoja wa Ulaya usitumie fedha zake kufadhili ukandamizaji, muda wa kutenda ni sasa.
“Wafungwa wote wa kisiasa waachiwe bila masharti na uchunguzi huru na wa kuaminika wa mauaji, utekaji na watu kupotea ufanyike. Novemba 25, 2025 wakati akizungumza na wahariri wa vyombo vya habari nchini, Waziri Mkuu, Dk Mwigulu Nchemba hakutaja idadi ya vifo vilivyotokea kwenye maandamano ya Oktoba 29, 2025.
Hata hivyo, alielezea uharibifu uliofanyika akiuhusisha na uhujumu uchumi. Alisema ofisi za Serikali 756 ambazo si nyumba za watumishi wa Serikali, zilichomwa moto wakati wa uchaguzi.
Pia, alisema vituo vya mabasi yaendayo haraka 27 vilivunjwa huku mabasi sita yakichomwa, nyumba binafsi 273 zilichomwa, vituo vya polisi 159 na vituo binafsi vya mafuta 672 navyo vilichomwa kwenye vurugu hizo.
Dk Mwigulu aliongeza kuwa magari ya watu binafsi 1,642 yaliteketezwa kwa moto, pikipiki binafsi 2,268 zilichomwa moto pamoja na magari ya Serikali 979.