Mbeya. Vijana wa Wilaya ya Kyela mkoani Mbeya wameeleza sababu za maandamano yaliyotokea nchini, wakitaja madai ya Katiba mpya na vitendo vya utekaji wa baadhi ya viongozi, hivyo kumuomba Rais Samia Suluhu Hassan kuchukua hatua. Wamesema pia hawakubaliani na utoaji wa pikipiki kwa makatibu wa CCM badala ya vijana wote.
Wakizungumza leo, Novemba 27, 2025, wakati wa ziara ya Waziri wa Nchi, Ofisi ya Rais anayeshughulikia Maendeleo ya Vijana, Joel Nanauka, vijana hao wamesema badala ya kutupiwa lawama, Serikali inapaswa kuelewa sababu za vurugu zilizotokea Oktoba 29.
Simon Charles, mkazi wa Kyela mjini, amesema kilio cha vijana nchini ni kupatikana kwa Katiba mpya. Ameongeza kuwa pikipiki zilizotolewa kwa makatibu wa CCM wa kata zilipaswa kutolewa kwa vijana wote vijijini ili wajipatie kipato.
Amedai kuwa viongozi wa Serikali wamekuwa wakifanya safari kwenda China na kuwaleta watu wa “mabonanza” badala ya kuvutia wawekezaji wa viwanda vya matairi, ambavyo vingewawezesha waendesha bodaboda kupunguza gharama za uendeshaji.
“Vijana mmeshindwa kutuajiri. Badala ya kwenda China kuleta wawekezaji mkawapa maeneo ya bure wajenge viwanda vya matairi na kutuajiri, mnaleta mabonanza kila kona,” amesema Charles na kuongeza:
“Mnawapiga vita bodaboda kwamba ndiyo wanaandamana; maandamano ni ya vijana wote. Tunachotaka ni kufanya kazi saa 24, lakini tunalala saa sita usiku, tunapigwa viboko na polisi,” amesema.
Amesema ili matukio ya Oktoba 29 yasijirudie, viongozi wa juu wanapaswa kutoka hadharani na kutoa tamko, akitoa mfano alivyofanya Waziri Mkuu, Mwigulu Nchemba na kuwa hata Rais Samia Suluhu Hassan anapaswa kutoka kukemea utekaji na mauaji.
Picha nyingine Waziri huyo akizungumza na vijana katika eneo la Kyela Mjini
“Mfano kina Heche (Makamu Mwenyekiti wa Chadema) ni viongozi wakubwa wenye ulinzi lakini wanatekwa; sisi tunaoenda kwa miguu si tunabebwa kama nyanya?” amedai.
Eliza Mwakyoma mkazi wa Kasumulu amesema hadi sasa hakuna amani, akidai kuwa bado vijana wanachukuliwa majumbani na mabomu yanarushwa mara kwa mara na kusababisha taharuki.
“Amani yetu iko wapi? Vijana wanapotezwa, wanakamatwa, mabomu yanapigwa. Tunataka kukimbilia Malawi, tunaishi kama wakimbizi. Turejesheeni muda wa kufanya kazi saa 24; juzi nimemzalisha mjamzito kwa kukosa huduma, bodaboda wanaogopa, madereva teksi wanaogopa,” amesema.
Mary Kanosya, maarufu kama Mama Jiko, amedai kuwa viongozi wa CCM soko wanawanyanyasa, wauza matunda wamekuwa wakifukuzwa katika maeneo yao na kuhamishiwa kwenye sehemu yenye giza na isiyo na mzunguko wa fedha.
“Walitufukuza, matunda yakaoza, tukapelekwa eneo la giza hakuna taa. Tunateswa, tunanyanyasika, tunakosa pa kulilia,” amesema.
Ruben Kibosa amesema wanahitaji uhuru wa demokrasia kumchagua kiongozi wanayemtaka badala ya yaliyotokea Oktoba 29 na akaitaka Serikali kutoa majibu kuhusu watu wanaoteka wananchi.
Makwaya Majidi amesema matatizo ya bodaboda yanasababishwa na Serikali kutojali maoni yao, akipendekeza kuundwa kwa jukwaa la kupokea na kushughulikia kero za vijana.
“Tuliambiwa vitambulisho vya ujasiriamali vitatusaidia kupata mikopo ya halmashauri, lakini imekuwa uongo. Mimi ni muathirika,” amesema Majidi.
Kwa upande wake David Richard, bodaboda wa Ipinda, amesema upatikanaji wa mikopo ya halmashauri ni mgumu kutokana na masharti ya kuwa na kadi ya CCM, Nida na masharti magumu ya marejesho.
“Tuna uongozi wa mtaa unaotutambua, lakini lazima uwe na Nida na masuala ya itikadi za kisiasa,” amesema.
Akijibu hoja hizo, Mkuu wa Wilaya ya Kyela, Josephine Manase, amesema zuio la kufanya kazi hadi saa sita usiku lilitokana na hali ya kiusalama na akatangaza rasmi kuwa shughuli zinaruhusiwa kuendelea kwa saa 24.
Waziri Nanauka ameagiza taa kuwekwa katika eneo walilohamishiwa wauza matunda kwa gharama za halmashauri.
Kuhusu Katiba mpya, amesema mchakato unaendelea kama alivyoahidi Rais Samia.
“Tutaandaa utaratibu wa kukusanya maoni yenu ili mazuri yawekwe kwenye Katiba mpya. Ndiyo maana Rais ameunda wizara hii,” amesema.
Waziri amesema Serikali itatoa elimu ya mikopo ya asilimia 10 kwa kuwa wafadhili ni walewale, akisisitiza kuwa fedha nyingi tayari zimetolewa.
Kwa upande wa viwanda, waziri amesema Serikali imepanga kuanzisha mitaa ya viwanda kila wilaya kulingana na mahitaji ya maeneo, na kwamba katika awamu ijayo Serikali itawekeza kwenye uzalishaji wa vipuli na vifaa vya bodaboda ndani ya nchi.
Ameongeza kuwa Serikali inalenga kurasimisha kazi za makundi mbalimbali kama bodaboda, wafanyabiashara na wajasiriamali ili kuwapa mazingira rafiki ya kazi.
Nanauka amesema Rais Samia kuunda Wizara ya Vijana ni kulipa nafasi kundi hilo kwa kuwa mkakati wa Serikali ni kuona hakuna mgogoro wowote na wizara inawafikia watendaji wa serikali kumaliza tatizo.
“Hatutaki msuguano wa Serikali na vijana. Turekebishe yanayohitaji kurekebishwa na tutumie muda mwingi kujitafutia kipato,” amesema Nanauka.