Kulingana na serikali ya Korea Kusini, Pyongyang ina uranium iliyorutubishwa ya kutosha kutengeneza mabomu mengi ya atomiki. Seoul ambayo imenukuu wataalamu, imebaini siku ya Alhamisi, Septemba 25, kwamba serikali ya Korea Kaskazini inaweza kuwa na tani mbili za dutu hiyo, ingawa Pyongyang imeongeza majaribio yake ya kijeshi katika miaka ya hivi karibuni.
Imechapishwa:
Dakika 3 Wakati wa kusoma
Matangazo ya kibiashara
“Wataalamu, ikiwa ni pamoja na Shirikisho la Wanasayansi wa Marekani (FAS), wanakadiria hifadhi ya Pyongyang ya uranium iliyorutubishwa sana kwa takriban kilo 2,000,” amesema Waziri wa Muungano wa Korea Kusini Chung Dong-young, akisisitiza kwamba imerutubishwa “hadi zaidi ya 90%,” pamoja na “mitambo inayofanya kazi kwa uwezo kamili katika maeneo manne tofauti.” Kiasi kama hicho “kinatosha kutengeneza idadi kubwa ya silaha za nyuklia,” ameonya.
Ikirutubishwa hadi kiwango cha chini (kati ya 3% na 5%), uranium hutumiwa kuwasha mitambo ya nyuklia ya kiraia kwa uzalishaji wa umeme. Katika kiwango cha juu sana (90%), inajulikana kama “uranium ya kiwango cha silaha,” ambayo inaweza kutumika kutengeneza bomu la atomiki, linalojulikana kama bomu la nyuklia. Hii inategemea, hata hivyo, kwa wingi muhimu wa kutosha ili kusababisha athari ya mtandao ambao utasababisha mlipuko.
Kulingana na ufafanuzi wa Shirika la Kimataifa la Nishati ya Atomiki (IAEA), takriban kilo 42 za uranium iliyorutubishwa inahitajika. Kwa hivyo Pyongyang ingekuwa na akiba ya kutosha kutengeneza mabomu karibu hamsini. Kwa kulinganisha, kabla ya vita na Israel mnamo mwezi Juni, Iran ilikuwa na akiba inayokadiriwa ya kilo 400 za uranium iliyorutubishwa kwa kiwango cha juu (60%), ambayo hatima yake bado haijulikani tangu mashambulizi hayo.
Jambo la “haraka”
“Kwa wakati huu sahihi, vinu vya uranium vya Korea Kaskazini vinafanya kazi katika maeneo manne,” waziri wa Korea Kusini ameonya mbele ya waandishi wa habari. “Kukomesha maendeleo ya nyuklia ya Korea Kaskazini ni jambo la dharura,” amesisitiza, akiamini kuwa suluhu pekee lipo katika mkutano wa kilele kati ya Pyongyang na Washington baada ya kutofaulu kwa vikwazo vya kimataifa.
Waziri huyo pia amekosoa utawala uliopita wa Korea Kusini, ambao, kwa kutaja Kaskazini kama “adui mkuu” na kusisitiza kwanza juu ya uondoaji wa nyuklia wa ndani, uliruhusu uwezo wa nyuklia wa Korea Kaskazini “kupanuka bila kikomo.”
Tangu aingie madarakani mwezi Juni, Rais mpya wa Korea Kusini Lee Jae-myung amesema anataka kuboresha uhusiano na Korea Kaskazini, sera ambayo inatofautiana na mtangulizi wake Yoon Suk-yeol. Siku ya Jumanne, Septemba 23, katika Umoja wa Mataifa, mkuu wa nchi ya Korea Kusini aliahidi kufanya kazi kumaliza “mzunguko mbaya” wa mvutano na Kaskazini, huku akiahidi kutotafuta mabadiliko ya utawala.
Kufuatia ukaribu wake na Urusi, mwenzake wa Korea Kaskazini, Kim Jong-un, alisisitiza wiki hii kwamba atakuwa wazi kwa majadiliano na Marekani… mradi tu angeweza kudumisha silaha zake za nyuklia.
Jaribio la kwanza la nyuklia mnamo mwaka 2006
Imejulikana kwa muda mrefu kuwa Korea Kaskazini ina kiasi “kikubwa” cha uranium iliyorutubishwa kwa kiwango cha juu, nyenzo muhimu kwa ajili ya kutengeneza vichwa vya nyuklia, kulingana na Wizara ya Ulinzi ya Korea Kusini. Korea Kaskazini ilifanya jaribio la kwanza la nyuklia mwaka 2006 na iko chini ya msururu wa vikwazo vya Umoja wa Mataifa kwa mpango wake wa nyuklia. Nchi hii haikuwahi kufichua hadharani maelezo ya mtambo wake wa kurutubisha uranium kabla ya mwezi Septemba mwaka uliyopita.
Inaendesha vituo kadhaa vya kurutubisha uranium, kulingana na shirika la kijasusi la Korea Kusini, ikiwa ni pamoja na eneo la nyuklia la Yongbyon, ambalo Pyongyang inadaiwa kulibomoa baada ya mazungumzo na kisha kuanzishwa tena mnamo mwaka 2021. Mbali na eneo la kihistoria la Yongbyon na eneo la Kangson karibu na mji mkuu, zote mbili zilizotambuliwa na Shirika la Kimataifa la Nishati ya Atomiki, kulingana na Korea Kaskazini, zinaaminika kuwa na vifaa vingine viwili vya Nishati ya Atomiki.