Baraza la Haki za Binadamu la Umoja wa Mataifa limetangaza hatua za Israel huko Gaza kuwa ni mfano wa kisheria wa “mauaji ya halaiki.”
Tume Huru ya Uchunguzi yenye mfungamano na Baraza la Haki za Binadamu la Umoja wa Mataifa imetangaza: Miamala na mwenendo wa utawala wa Kizayuni huko Gaza unawiana na tafsiri ya mauaji ya halaiki chini ya Mkataba wa 1948 (Mkataba wa Kuzuia na Kuadhibu Uhalifu wa Mauaji ya Kimbari) katika suala la ukweli na hati za kisheria, na inathibitisha “vipengele muhimu vya “mauaji ya kimbari”.
Katika ripoti yake ya hivi karibuni zaidi, tume hiyo ilisema: “Vitendo kama vile kuua raia, kuleta madhara makubwa ya kimwili na kisaikolojia, kuunda hali ngumu na isiyoweza kuvumilika ya maisha, na hata kuzuia kuzaliwa kwa kizazi kijacho huko Gaza kunaashiria kwamba lengo hilo linavuka mzozo wa kawaida wa kijeshi na kutaka uharibifu kamili au sehemu ya idadi ya watu wa Palestina.”
Katika mbinu yake ya kisheria, tume hii, baada ya kuchunguza hatua za utawala wa Kizayuni na kauli za maafisa wake, ilihitimisha kwamba vitendo hivi vinawiana na ufafanuzi na tafsiri ya mauaji ya halaiki. Hii ni kutokana na kuwa, mbali na ukubwa na utambulisho wa ghasia, “dhamira mahususi” ya kuwaangamiza wakazi wa Gaza ni dhahiri, hata kama uhalali wa kijeshi umetolewa kwa mashambulizi haya.
Ripoti mpya ya Tume Huru ya Uchunguzi ya Baraza la Haki za Binadamu la Umoja wa Mataifa inaweza kuchukuliwa kuwa hatua ya mabadiliko katika vita vya Gaza. Ripoti hiyo inayotaja vigezo vya Mkataba wa 1948 na kwa kuzingatia ushahidi uliopo, inaonyesha kuwa tabia na sera za Israel huko Gaza ni mfano wa wazi wa mauaji ya kimbari.
Mauaji ya maelfu ya raia hususan wanawake na watoto, uharibifu wa miundombinu muhimu, na vizuizi vya chakula na dawa ambavyo vimetatiza maisha ya kila siku ya watu wa Gaza, pamoja na matamshi ya wazi ya maafisa wa Israel, yote hayo yanaashiria kuwepo dhamira ya kimfumo ya kuharibu sehemu ya wakazi wa Palestina.
Tangu siku za mwanzo za mashambulio ya kijeshi ya Israel huko Gaza, ilikuwa wazi kwamba shabaha hiyo ilivuka upeo wa operesheni za kijeshi na kuwalenga raia badala ya shabaha za kijeshi.
Kushambuliwa kwa mabomu shule, hospitali, vituo vya kutoa misaada na hata makazi ya muda na hivi sasa kufungwa kwa njia za kuingiza huduma ya kwanza vikiwemo chakula na dawa huko Gaza, jambo ambalo limesababisha kuuawa shahidi wakazi wengi wa Ukanda huuo hususan wanawake na watoto, kunadhihirisha zaidi azma ya utawala wa Kizayuni ya kutekeleza mauaji ya kimbari dhidi ya Wapalestina.
Jinai hizo zimefikia kiwango ambacho wengi wa waungaji mkono na waitifaki wa Israel hivi sasa wamekataa kusimama na utawala huo ghasibu na wametoa wito wa kukomeshwa vita na mauaji dhidi ya Wapalestina. Katika hali ambayo haijawahi kushuhudiwa, wawakilishi kutoka nchi nyingi duniani walitoka nje ya kikao cha 80 cha Baraza Kuu la Umoja wa Mataifa wakati Waziri Mkuu wa Israel Benjamin Netanyahu alipoanza kuuhutubia.
Katika sheria za kimataifa, mauaji ya halaiki hutokea wakati majimui ya vitendo vinavyofanywa kwa nia ya kuharibu, kwa ujumla au kwa sehemu, kikundi cha kitaifa, kikabila, cha rangi au kidini. Vitendo hivi vinaweza kujumuisha kuua moja kwa moja, kusababisha madhara makubwa ya kimwili au kiakili, kuunda hali mbaya ya maisha, au kuzuia kuzaliwa kwa vizazi vijavyo. Vipengele hivi vyote vipo katika vita vya Gaza, kulingana na matokeo ya uchunguzi ya Baraza la Haki za Binadamu.
Umuhimu wa ripoti hii unadhihirika zaidi tunapozingatia taarifa na matamko ya wazi ya maafisa wa Israel. Matamshi ya Netanyahu kuhusu ulazima wa kuangamizwa kabisa Gaza au kuharibu mustakabali wa wakaazi wa Palestina, pamoja na hatua za kijeshi za ardhini, yanatoa picha ya wazi ya malengo ya utawala wa Kizayuni kwa mustakabali wa Ukanda wa Gaza.
Ripoti hiyo mpya ya Tume Huru ya Uchunguzi ya Baraza la Haki za Binadamu ya Umoja wa Mataifa inakuja wakati ambao, katika wiki za hivi karibuni, maandamano makubwa yamefanyika katika miji mingi duniani, kutoka London na Paris hadi New York na Madrid, kupinga uhalifu wa Israel, na waandamanaji wametaka kusitishwa mara moja mashambulizi na kukomeshwa mzingiro dhidi ya Gaza.
Maandamano haya yanaonyesha kuwa, licha ya njama za viongozi wa Israel za kuficha jinai zao, maoni ya umma ya ulimwengu hayakubali tena uhalali wa kisiasa au kijeshi wa Israel na yanachukulia jinai dhidi ya Wapalestina kuwa ni jambo lisilokanushika.
Nchi za Amerika ya Latini sio tu kwamba, kwa mara nyingine tena zimelaani jinai bali Rais Gustavo Petro wa Colombia alitangaza kuwa nchi hiyo itaanza kuwasajili wale walio tayari kutetea kadhia ya Palestina, na kusisitiza kuwa yeye mwenyewe yuko tayari kwenda kwenye medani ya vita kuitetea Palestina.
Bolivia pia imetangaza msimamo kama huo, ikiita uvamizi wa Israel kuwa uhalifu dhidi ya ubinadamu na kutaka uwajibikaji wa haraka katika vyombo vya kimataifa.
Katika mazingira kama haya, kusimamisha uupelekaji silaha, kuweka vikwazo vye malengo, na kusaidia michakato ya mahakama ni hatua zinazoweza kukomesha mauaji ya kimbari huko Gaza. Hata hivyo, ushawishi wa kisiasa na maslahi ya kiuchumi yanasalia kuwa kizingiti kikubwa mkabala wa hatua za nchi za Magharibi.
Ripoti ya Baraza la Haki za Binadamu la Umoja wa Mataifa inathibitisha wazi kwamba, kinachoendelea Gaza si vita au mzozo wa kijeshi tu, bali ni mchakato wa makusudi wa kuharibu sehemu ya jamii ya Wapalestina. Ripoti hiyo ni hati ya kisheria kwa mamlaka za kimataifa na onyo la kisiasa kwa serikali zinazoendelea kuunga mkono Israel bila masharti.
Hapana shaka kuwa, kutochukua hatua serikali na taasisi mbele ya uhalifu kama huo sio tu kwamba kunahesabiwa ni kushhiriki katika mauaji ya halaiki, lakini pia kunahatarisha mustakabali wa mfumo wa sheria wa kimataifa.