Dar es Salaam. Niliingia nikipishana na warembo wengi kuliko viti na chupa za bia. Ni eneo ambalo mwenye ndoa utajuta. Utajiuliza kwanini uliwahi kujifunga wakati mtaa una maua mengi? Maua ya kila aina ya rangi maumbo na sura.
Ukiwa boya siyo tu utajutia. Hata pesa utateketeza ukifuata kauli ya kijinga zaidi duniani. Ya “Ponda mali kufa kwaja”. Ni warembo waliojiajiri kwa mtaji wa miili yao. Macho yangu yanatapatapa kama binadamu anayekata roho katika maji kusaka kiti.
Hawataki kuwekeza, hawataki kuingiza pesa kwa njia mbadala. Wanaamini kila siku watakuwa juu. Watapata pesa hadi kifo chao kupitia sanaa. Jay Z ana miradi mingi ya kibiashara, kuliko idadi ya ngoma zake za tangu aanze muziki.
Kijana ambaye alikuwa shule ya msingi, Juma Nature akiwa juu na albamu moja.. Leo kamaliza chuo kikuu. Yupo mtaani. Wakati analia serikali kutengeneza mazingira ya ajira. Nature ana kilio kile kile cha mazingira magumu ya biashara ya muziki.
Wangeangalia upande wa pili nje ya sanaa. Wangekuwa na miradi mingi inayosimamiwa na shabiki. Ambaye akiwa sekondari alikuwa shabiki wa Nature. Leo ana digrii na hawana sehemu ya kutumia elimu yao kujenga nchi.
Kuna aina ya biashara ambazo zilistahili kufanywa na wasanii wetu. Maduka ya nguo. Salon za kijanja. Car Wash za kufa mtu. Kumbi za starehe, bar za kisasa. Ofisi za ‘kupimp’ ndinga, vifaa vya muziki na tinted.
Hii ilikuwa michongo ya wasanii wetu. Na wangepiga pesa nyingi sababu ya ukubwa wa majina yao. Leo hii ‘Diki Saundi’ anapiga pesa za Madee badala ya Madee kupiga pesa za Dick Sound. Yaani ‘vaisi vesa’.
Wakati ule wakipata pesa kidogo walikimbilia kununua Ballon na kusumbua mjini. Kuna waliokuwa wakionya kwamba hakuna baba mwenye gari mjini. Ila kuna baba mwenye nyumba. Hawakusikia la muadhini wala mnadi swala.
Wachache ambao walijenga kwa wakati ule. Hata katika mahojiano yao walitaja ballon na kupanga nyumba nzima Sinza, Kinondoni ndiyo mafanikio. Ndilo lililokuwa jibu la staa yeyote wa kipindi kile na waliheshimika kwa hayo.
Ikaonekana muziki unalipa sana. Waliofuata baada yao wamekuja na kitu kilekile. Wao wameenda mbele kidogo, kutoka kumiliki gari na sasa kumiliki na mijengo fulan hivi amazing. Uliza msanii yeyote aliye juu hivi sasa.
Atakuambia ana gari na nyumba. Hawana mbadala wa kuendelea kuishi kwenye mfereji wa pesa.Nyumba na gari siyo jambo la kutaka kama mafanikio. Ni kitu cha lazima kurahisisha shughuli zako. Ni kama useme ni suruali.
Utahitaji usafiri kuukwepa ule usumbufu wa mashabiki. Pia kuwahi kufika shughuli zako. Na makazi bora ni kitu cha lazima ili upate sehemu ya kumpuzisha akili ili ufanye kitu chenye ubora kwa utulivu. Makazi ni kitu cha lazima.
Ni kama serikali kujipongeza kujenga barabara. Ikiwa ni lazima kutumia kodi zetu. Ni kama yule lofa anayejisifu kwa kutunukiwa ‘mastazi’ Wakati elimu ni kitu cha lazima. Ila umefainyia nini jamii kupitia elimu yako?
Na umeifanyia nini jamii yako kupitia jina lako? Ukubwa wa jina ndo mafanikio halisi. Kujenga jina ni mafanikio zaidi ya kujenga ama kumiliki ndinga. Jina litageuka mgodi wa kutengeneza pesa zaidi.
Ukiwa juu, ni vyede kutumia muda huo kuwekeza zaidi ya kutoa. Ni kwamba ukiwa na ndinga utatoa zaidi kuliko kuwekeza. Lakini sina maana usinunue ndinga, nunua ila usihesabu kama sehemu ya mafanikio.
Hakuna biashara inayojulikana hapa mjini iliyo chini ya msanii. Wanapita mule mule. Kaka na dada zao walikuwa wanawaza kumiliki studio. Hawa wanawaza kumiliki mitandao ya kijamii.
Wakati Kikwete anasepa Ikulu ya Magogoni, aliacha wasanii wengi wakimiliki magari na nyumba za kupanga. Samia ataondoka huku akiacha wasanii wakiwa na misuli viunoni wakisubiri pesa za pango kwa wapangaji wao.
Mastaa wetu wajiongeze sasa. Wanatengeneza hali ya miaka kumi ijayo kuitwa baba au mama mwenye nyumba. Wakati kuna maeneo mengi ya kuwafanya watengeneze mikwanja zaidi na “koneksheni’.