“Kwa sababu maambukizi ya kichaa cha mbwa mara nyingi hayaripotiwi au kutambuliwa kimakosa, hatuna data kamili juu ya ni watu wangapi walioathiriwa au ni wanyama wangapi wanaobeba virusi,” Daktari Traore anabainisha.
Ulimwenguni kote, kichaa cha mbwa huua takriban watu 59,000 kila mwaka, na karibu 95% ya vifo hivi hutokea Afrika na Asia. Ugonjwa huu huathiri zaidi maskini, ambao mara nyingi hawawezi kumudu au kupata matibabu ya PEP, chanjo ambayo inaweza kuzuia maambukizi baada ya kuumwa.
Watoto ndio walio hatarini zaidi.
“Asilimia 40 ya watu wanaoumwa na wanyama wanaoshukiwa kuwa na kichaa ni watoto walio chini ya umri wa miaka 15,” Daktari Traore asema. “Tabia ya udadisi wao wa asili na tabia ya kucheza na wanyama huwaweka katika hatari kubwa.”
Virusi vya ugonjwa wa kichaa cha mbwa hujipenyeza ndani ya mwili kwa kuumwa au mkwaruzo na kusafiri kimya kwenye neva hadi kwenye ubongo. Mara tu inapofika kwenye ubongo, husababisha kuvimba ambayo husababisha kuchanganyikiwa, hofu ya maji kukusanya kwenye ubongo, kupooza – na hatimaye kifo.
“Baada ya dalili kuonekana, ugonjwa huo karibu kila wakati ni mbaya,” Daktari Traore anaonya.
Kuna aina mbili kuu za kichaa cha mbwa kwa wanadamu. ‘Furious rabies’ , ambayo ndio ya kawaida zaidi, husababisha hasira, kuchanganyikiwa , na hofu ya maji. Nyingine ni ‘Paralytic rabies’ ambayo husambaa polepole, kuanzia na kodhoofisha misuli kabla ya kusababisha kukosa fahamu na kifo. Kwa sababu inaiga dalili zingine za mfumo wa neva, uchunguzi wa aina hii ya kichaa cha mbwa mara nyingi hutambuliwa vibaya – na kuchangia zaidi katika kukosa kuripotiwa.
Kuua mbwa koko mitaani sio suluhisho
Habari njema ni kwamba kichaa cha mbwa kinaweza kuzuilika kwa asili mia 100 – kwa wanyama na wanadamu.
Hatua bora zaidi ya kuzuia ni chanjo ya mbwa kwa wingi.
“Kuchanja mbwa, ikiwa ni pamoja na watoto wa mbwa, ndiyo njia bora zaidi ya kuzuia kichaa cha mbwa kwa watu. Inazuia virusi kwenye chanzo chake. Kuua mbwakoko mitaani sio suluhisho la ufanisi,” Daktari Traore anasisitiza.
Kwa wanadamu, huduma ya haraka ya jeraha na chanjo inaweza kuleta tofauti kati ya maisha na kifo. “Kuosha kidonda vizuri kwa sabuni na maji baada ya kugusana na mnyama anayeshukiwa kuwa na kichaa ni muhimu na kunaweza kuokoa maisha.” anasemaDaktari Traore.