Dar es Salaam. Hatima ya majina ya watakaoteuliwa kuingia katika kinyang’anyiro cha umeya wa manispaa na majiji nchini, inatarajiwa kujulikana kesho, Novemba 30, 2025 siku ambayo zitapigwa kura za maoni.
Kura zitakazopigwa zitapitisha jina moja kati ya wagombea kadhaa watakaoteuliwa na vikao vya kitaifa vya Chama cha Mapinduzi (CCM), kugombea umeya na lingine kwa ajili ya naibu meya.
Kwa mujibu wa ratiba ya CCM, leo Novemba 29, 2025, Kamati Kuu ya chama hicho, inaketi kuchuja na kupitisha majina kwa ajili ya kupigiwa kura za maoni.
Katika kinyang’anyiro cha umeya mwaka huu, ushindani zaidi unatarajiwa kuwa kati ya walioomba ridhaa ya kutetea nafasi zao, dhidi ya waliokuwa wasaidizi wao kwa maana ya naibu meya.
Inatarajiwa ushindani kuongezeka hasa baada ya waliokuwa wenyeviti wa halmashauri kutupa karata ya kuwania nafasi ya umeya, hivyo kuchuana na wale wanaotetea nafasi zao.
Ingawa kumekuwa na usiri kuhusu majina ya wagombea hadi hatua hii, Mwananchi imewapata baadhi na kuzungumza nao, wakisema wapo katika hofu wakati wakisubiri kamati kuu irejeshe majina matatu yatakayopigiwa kura za maoni.
“Kwanza sijui kama kamati za siasa za wilaya hadi mikoa zimepitisha jina langu kwa sababu walifanya siri kubwa katika kuchakata na kupendekeza majina,” amesema mmoja wa wagombea.
Mgombea mwingine amesema: “Baada ya vikao vya kamati ya siasa na ile ya mkoa nilijaribu kuuliza wajumbe, lakini sikupata majibu ya uhakika, kila mtu alikuwa anasema lake. Sasa fainali ni leo ambapo Kamati Kuu itaketi. Tutajua mbivu na mbichi, nani kapita nani kaachwa,” amesema.
Kura za maoni
Kesho Jumapili Novemba 30, vikao kwa ajili ya kura za maoni vitaketi nchini, vikiwahusisha madiwani wa CCM, watakaomchagua meya, naibu wake na mwenyekiti wa halmashauri na makamu wake.
Baada ya kukamilika kwa mchakato wa kura za maoni, hatua itakayofuata watasuburi Serikali itangaze kuanza kwa vikao vya mabaraza ya madiwani vitakavyokuwa na jukumu la uchaguzi wa meya wa manispaa na majiji pamoja na mwenyekiti wa halmashauri.
Pia vikao hivyo vitawaapisha madiwani wa kata na wale wa viti maalumu.
Hali ilivyo Dar
Akizungumza na Mwananchi leo, Jumamosi Novemba 29, 2025 Katibu wa CCM Mkoa wa Dar es Salaam, Stanley Mkandawile amesema kila kitu kinakwenda vizuri, wanasubiri majina kutoka Kamati Kuu kwa hatua zinazofuata.
“Siwezi kusema tumejipangaje kuhusu kesho, kwa sababu bado tunasubiri majina yaliyopitishwa na kamati kuu, ila vikao vyote kesho (Jumapili) vitaanza saa nne asubuhi,” amesema.
Mkandawile amesema kura za maoni za mameya zitapigwa na madiwani katika ofisi za CCM Wilaya.
“Kikubwa madiwani watakaopitishwa wafanye kampeni za kistaarabu, wasivurugane wala kuchafuana, atayechaguliwa wamuunge mkono kwa sababu anaiwakishilisha CCM,” amesema.
Wiki iliyopita Mkandawile alisema Dar es Salaam, yenye manispaa tano walijitokeza wagombea 67 wa CCM waliochukua na kurejesha fomu kuwania umeya katika halmashauri hizo.
“Wanaotaka umeya Jiji la Dar es Salaam wapo 12, unaibu 10; Ubungo Umeya tisa, unaibu watano; Kinondoni umeya saba, unaibu watano wakati Kigamboni waliochukua fomu wapo wanne wa umeya, naibu meya mmoja na Temeke tisa umeya na unaibu watano,” lisema.
Viongozi wanaotakiwa
Kwa kuwa miji inakua kwa kasi na changamoto za utawala zinaongezeka, wasomi wamesema mameya watakaochaguliwa lazima wawe na uwezo wa kuchochea mageuzi ya kweli katika halmashauri za majiji na manispaa.
Mtaalamu wa Sayansi ya Siasa, Profesa Mshindo Kasele amesema mazingira ya sasa ya utawala mijini yanahitaji viongozi wanaoweza kuunganisha utaalamu, maadili na upeo mpana wa kusimamia maendeleo ya watu katika mazingira yenye ushindani wa kiuchumi na kijamii.
Amesema majiji kama Dar es Salaam, Mwanza, Arusha, Dodoma, Tanga na Mbeya yanakabiliwa na changamoto zinazofanana – msongamano wa magari, mabadiliko ya tabianchi, ujenzi holela, migogoro ya ardhi, ukusanyaji finyu wa mapato na shinikizo la kijamii kwa huduma bora.
“Kwa hali hii, meya wa leo hawezi kuwa kiongozi wa majukumu ya kawaida, lazima awe msimamizi wa mfumo, mhamasishaji wa ubunifu na mwenye fikra za muda mrefu,” amesema.
Mtazamo wa Profesa Kasele hauachani sana na wa Dk Neema Luhanga, mtafiti wa masuala ya siasa na utawala, anayesema kiongozi wa ngazi ya meya anatakiwa kuwa mwenye uelewa wa kina wa sera za miji, uchumi wa mijini na mbinu za uwajibikaji shirikishi.
Amesema meya bora lazima awe na uwezo wa kulinda masilahi ya wananchi, huku akiendeleza mazungumzo ya wazi na sekta binafsi, kwa kuwa miji mingi sasa inaendeshwa kwa ushirikiano wa rasilimali kati ya Serikali na wawekezaji.
Dk Luhanga amesisitiza vikao vya juu vya vyama vya siasa na hata madiwani, wenyewe wahakikishe wanapochagua wanazingatia hayo ili kutoa nafasi kwa watu sahihi.