Zaidi ya miezi miwili baada ya uchaguzi wa rais, raia wa Côte d’Ivoire wameitwa kupiga kura leo Jumamosi, Desemba 27, kuwachagua wabunge 255 wa Bunge la taifa. Zaidi ya wagombea elfu moja wako katika kinyang’anyiro hicho, wakiwemo karibu wagombea huru 800, katika uchaguzi uliosusiwa na chama cha Laurent Gbagbo cha PPA-CI.
Imechapishwa:
Dakika 2 Wakati wa kusoma
Matangazo ya kibiashara
RHDP inawasilisha idadi kubwa zaidi ya wagombea – zaidi ya 200. Chama tawala kinatumaini kupata wingi mzuri katika Bunge la taifa.
Kwa kukabiliana na hali hiyo, PDCI-RDA, chama kikuu cha upinzani chenye wagombea 163, siku ya Ijumaa kilijaribu kuwahamasisha wapiga kura kuhusu hitaji la upinzani wa bunge. Chama hicho kinashirikiana na FPI katika baadhi ya majimbo, hasa Yopougon na Abobo.
Baadhi ya wagombea wa PDCI wanaahidi, ikiwa watashinda, kuanzisha sheria ya msamaha kwa wale wanaowaita “wafungwa wa maoni.” Hata hivyo, bado haijabainika kama chama hicho, ambacho hakikuwepo kwenye uchaguzi wa urais, kitafanikiwa wakati huu kuwashawishi wanachama wake kwenda kupiga kura.
Ushawishi wa wagombea huru
Jambo jingine muhimu katika uchaguzi huu wa wabunge wa Desemba 27 ni ushawishi wa wagombea huru, anabainisha mwandishi wetu huko Abidjan, Benoît Almeras. Kuna karibu 800 kati yao kwa viti 255, vinavyowakilisha takriban 60% ya wagombea wote, kulingana na orodha za Tume ya Uchaguzi.
Chama tawala cha RHDP na chama cha upinzani cha PDCI lazima vishindane na uwepo wao. Wagombea hawa, mara nyingi kutoka vyama vikubwa vya siasa, wanagombea nje ya uidhinishaji rasmi wa chama na wanaweza kushawishi matokeo ya kura katika majimbo kadhaa.
Ingawa idadi yao ni kubwa, uzito wao wa uchaguzi bado ni mgumu kutathmini. Kwanza, kwa sababu wagombea huru hawana rasilimali sawa za kampeni kama RHDP na PDCI. Pili, kwa sababu mnamo mwaka 2021, licha ya uwepo kama huo, walipata chini ya moja ya tano ya kura zilizopigwa. Kati ya wabunge 25 waliochaguliwa bila chama, 23 hatimaye walijiunga na moja ya makundi ya wabunge katika Bunge linaloondoka.
Hata hivyo, mwaka huu, mambo kadhaa yanahitaji kuzingatiwa: baadhi ya majimbo hamsini yana angalau wagombea watano huru, jambo ambalo linaweza kuwa la msingi iwapo kutakuwa na ushindani mkali. Watu mashuhuri wa eneo hilo pia wanaingia katika siasa, na maonyesho yao yatafuatiliwa kwa karibu.
Hatimaye, vyama vya RHDP na PDCI vyote vinakabiliwa na upinzani wa ndani, wakati mwingine unaowakilishwa na wabunge wanaoondoka ambao hawakuteuliwa tena lakini wamechagua kubaki kwenye kinyang’anyiro hicho na wanaweza kudhoofisha alama za vyama vyao, au hata kuwashinda wagombea “rasmi”.
Kampeni hiyo pia ilishuhudia kutokuwepo kwa chama cha PPA-CI cha Laurent Gbagbo, ambacho kimechagua kususia uchaguzi huu wa wabunge baada ya kukamatwa kwa wanaharakati wake kadhaa.