Mwaka wa 2000, chini ya Bill Clinton, AGOA (African Growth and Opportunity Act) iliundwa kwa lengo la wazi: kuimarisha uhusiano wa kibiashara kati ya Marekani na Kusini mwa Jangwa la Sahara. Leo hii, mkataba huu unawezesha nchi 32 za Afrika kuuza nje zaidi ya bidhaa 6,000 bila kutozwa ushuru: bidhaa za viwandani, nguo, magari ya Afrika Kusini, mazao ya kilimo, na hata rasilimali za madini.
Imechapishwa:
Dakika 2 Wakati wa kusoma
Matangazo ya kibiashara
Kwa upande wake, nchi hizi lazima zitimizebaadhi ya vigezo: uchumi wa soko, maendeleo katika utawala, demokrasia na haki za binadamu. Hii ndiyo sababu orodha ya wanachama inasasishwa mara kwa mara. Kufikia mwaka wa 2023, mauzo ya nje ya Afrika kwa Marekani chini ya makubaliano haya yalifikia dola bilioni 10.
Matokeo yanayoonekana, lakini yamejikita katika nchi chache
Tangu kuanza kutekelezwa kwake, AGOA imewezesha mauzo ya nje ya Afrika kwenda Marekani kukua kwa 37% kati ya mwaka 2001 na mwaka 2021. Lakini faida zinagawanywa kwa njia zisizo sawa.
Afrika Kusini inanufaika zaidi kwa magari yake, matunda ya machungwa, na divai. Kenya na Lesotho zinafuata, kutokaa na nguo, na Madagascar kwa kiasi kidogo.
Kwa nchi nyingine nyingi, athari inabakia kuwa ndogo. Hata hivyo, kusitishwa ghafla kwa AGOA kungekuwa na madhara makubwa, kama vile kupoteza ushindani, kushuka kwa uwekezaji, na vitisho kwa mamia ya maelfu ya kazi.
Wakati ujao usio na uhakika kutokana na kurudi kwa ulinzi wa Marekani
Nchini Kenya, ajira 300,000 katika sekta ya nguo zinatishiwa. Nchini Lesotho, AGOA imesaidia kujenga tasnia inayoongoza nchini: mavazi, ambayo bado yanatoa bidhaa kuu za Kimarekani. Nchini Afrika Kusini, ambayo tayari imekumbwa na ukosefu wa ajira zaidi ya 30%, makumi ya maelfu ya ajira zinaweza kupotea.
Kwa nchi hizi, AGOA imefanikiwa bila shaka, lakini manufaa yake yanabakia kuwa makini. Kwa upande wao, wawekezaji wa Marekani pia wamenufaika na kasi hii.
Ukweli unabaki kuwa Washington, katika enzi ya ulinzi na ushuru, inapitia upya sera yake ya biashara. Na kama Marekani ingejiondoa zaidi kutoka Afrika, kungelikuwa na ombwe. Ombwe ambalo bila shaka lingejazwa na China, ambayo kwa kushangaza imekuwa adui nambari moja wa Donald Trump na mshirika mkuu wa biashara wa nchi nyingi za bara la Afrika.