Nchini Gambia, mjadala unaohusu ukeketaji wa wanawake (FGM) umeibuka tena. Mnamo Desemba 18, Mahakama Kuu ilianza kuchunguza rufaa iliyopinga marufuku ya miaka kumi ya kitendo hiki. Hili ni suala nyeti sana katika nchi hii ya Afrika Magharibi, ambapo ukeketaji bado umeenea licha ya marufuku yake.
Imechapishwa:
Dakika 1 Wakati wa kusoma
Matangazo ya kibiashara
Changamoto mpya ya kisheria ilizinduliwa katikati ya mwezi Aprili 2025 dhidi ya marufuku ya ukeketaji nchini Gambia. Mbunge Almameh Gibba, akiandamana na wanaharakati wawili na mashirika kadhaa ya kidini, aliiomba Mahakama Kuu kubatilisha sheria iliyopitishwa mwaka wa 2015.
Walalamikaji wanataja hitaji la kutetea mila na desturi za kitamaduni za nchi hiyo. Miongoni mwao ni Imam Abdoulie Fatty, ambaye anadai kwamba ukeketaji wa wanawake (FGM) haupaswi kulinganishwa na aina zingine za ukeketaji na anasisitiza kwamba ni kwa mujibu wa kanuni za Uislamu, dini iliyo na watu wengi nchini Gambia. Kulingana naye, familia zinazotaka kufanya hivyo zinaweza kufanya hivyo kwa uhuru.
Licha ya kupigwa marufuku kwa miaka kumi, desturi hii bado imeenea. Kulingana na UNICEF, 73% ya wanawake wenye umri wa miaka 15 hadi 49 wamefanyiwa ukeketaji, na kuiweka Gambia miongoni mwa nchi zilizoathiriwa zaidi na desturi hii.
Kitendo hiki kina madhara makubwa na ya kudumu kwa afya ya kimwili, uzazi, na akili ya wanawake. Waathiriwa mara nyingi huwa bado wadogo. Mnamo mwezi Agosti mwaka huu, mtoto mchanga alifariki kutokana na ukeketaji, na kusababisha wimbi la hisia na hasira nchini. Hili sio jaribio la kwanza la kupinga sheria hiyo.
Mwaka 2024, Bunge la Gambia lilifutilia mbali muswada uliowasilishwa na mbunge huyo, unaolenga kuhalalisha ukeketaji wa wanawake (FGM).
Uhamasishaji unaendelea kuwa mkubwa nchini
Kwa miaka mingi nchini Gambia, mashirika ya haki za wanawake kama Will yamekuwa yakifanya kazi ya kuongeza uelewa kuhusu hatari za ukeketaji na aina nyingine za ukeketaji. Vita hivi vipya si vipya kabisa kwao, kama Sirah Touray, afisa wa sheria wa shirika lisilo la kiserikali, alivyoelezea katika mahojiano na Juliette Dubois wa kitengo cha RFI kanda ya Afrika.