Muda mfupi baada ya kurudi Ikulu ya Marekani mnamo Januari 20, 2025, Donald Trump alianzisha mashambulizi ya kibiashara ili kupunguza nakisi ya biashara ya Marekani. Silaha yake kuu: ushuru, ambao aliuongeza kwa kiasi kikubwa. Hata hivyo, China ilisimama kidete dhidi ya rais wa Marekani, na hatimaye ikamlazimisha kufuta hatua zake.
Imechapishwa:
Dakika 2 Wakati wa kusoma
Matangazo ya kibiashara
Tangu aliporejea madarakani, Donald Trump aliweka vita vya biashara juu ya vipaumbele vyake. Kuanzia Umoja wa Ulaya hadi Afrika Kusini, na ikijumuisha India na Kenya, mbinu ya utawala mpya wa Marekani ilikuwa ile ile: kupunguza nakisi ya biashara ya Marekani kupitia ushuru.
Kuhusu China, sauti ya Rais Trump haina ukali kama ile ya mgombea. Lakini mkakati bado haujabadilika. “Tuna faida kubwa zaidi kwa China: ushuru. Hawataki, na ningependelea kutolazimika kuutumia.” “Lakini ni nguvu kubwa juu ya China,” alielezea mnamo Januari 23, 2025, kwenye Fox News, siku tatu baada ya kurudi Ikulu ya Marekani.
Rais wa Marekani anatafuta kupunguza nakisi ya biashara ya nchi yake na China, ambayo inakaribia dola bilioni 300. Analaani vitendo vya “haki” vya Beijing na kuishutumu kwa kushiriki katika biashara ya fentanyl, opioid ambayo inaleta uharibifu nchini Marekani. Alichukua hatua mapema mwezi Februari: ushuru kwa baadhi ya bidhaa za China unaongezeka kwa 10%. Mnamo mwezi Aprili, Washington iliongeza mashambulizi yake, huku ushuru ukifikia hadi 145%.
Ardhi adimu, silaha ya China
Kwa kila pigo linalopigwa na Marekani, majibu ya China ni ya haraka. Kufuatia hatua za mwezi Februari, Beijing iliweka ushuru wa 10 hadi 15% kwa mafuta, gesi, na mashine za kilimo za Marekani. Mnamo mwezi Aprili, majibu yalikuwa ya kiwango sawa, huku ushuru ukifikia hadi 125%. Hata hivyo, mamlaka ya China iliacha mlango wazi kwa mazungumzo, lakini ilitangaza kuwa iko tayari “kupigana hadi mwisho.”
Katika vita hivi, Beijing kisha ilianzisha silaha kali: vipengele vya ardhi adimu. Nyenzo hizi ni muhimu kwa utengenezaji wa sumaku, na kwa hivyo magari ya umeme, simu mahiri, na ndege zisizo na rubani. China inadhibiti zaidi ya 80% ya utakaso wa madini haya muhimu duniani. Mara mbili, mwezi Aprili na kisha mwezi Oktoba, Beijing ilizuia usafirishaji wao kwenda Marekani.
“China imetumia silaha za kiuchumi ambazo ilisita kutumia hapo awali, haswa vikwazo vya usafirishaji wa madini adimu. Hivi ni vikwazo halisi kwa Marekani.” “Kwa hivyo inawezekana kusema kwamba mnamo mwaka 2025, China ilipata ushindi katika vita vya biashara na Marekani,” anachambua Marc Julienne, mkurugenzi wa Kituo cha Asia katika Taasisi ya Mahusiano ya Kimataifa ya Ufaransa (Ifri).
Makubaliano yalifikiwa mwezi Oktoba
Ingawa kusitishwa kwa awali katika vita hivi vya biashara kulitokea wakati wa masika, Donald Trump na Xi Jinping walikutana mnamo Oktoba 30 nchini Korea Kusini kukubaliana kuhusu makubaliano ya amani. Kisha China ilisitisha vitisho vyake kuhusu madini adimu na kupata ahadi kutoka Marekani ya kutoweka ushuru mpya, pamoja na kupunguza ule ambao tayari upo.
Hata hivyo, hii ni sehemu ndogo tu ya vita vya biashara kati ya nchi mbili kubwa kiuchumi duniani. Lakini, kwa Washington, inaweza kuwa moja ya masomo ya mwaka huu: Mnamo mwaka wa 2025, China imeonyesha kwamba sasa ina nguvu kubwa ya kupinga mashambulizi ya Donald Trump.