Dar es Salaam. Hadithi nyingi za wanamuziki wakongwe au vikundi vya muziki vya zamani vilivyo maarufu huwa zinahusu pale walipofikia kilele cha mafanikio na mara chache huhusisha walikoanzia. Wako wasanii wengi hawataki kabisa wajulikane walikoanzia, kwa siku hizi utasikia, ‘Zitaharibu brand’.
Leo ngoja niwape sehemu ya mambo niliyopitia katika miaka ya kwanza ya kuingia katika tasnia ya muziki wa dansi. Mwaka 1975 nikiwa Iringa, tukiwa na wenzangu baadhi yao ni kina Juma Msosi huyu alikuwa mfanyakazi serikalini, Mamado Kanjanika, fundi saa, Hashim Kasanga, Saidi Kananji, Ally Lashku na Nduguye, Nico Makoli huyu alikuwa msafi kuliko kila mtu kwenye bendi.
George Kaduma mfanyakazi mwingine serikalini, Saidi Kinjala huyu alikuwa polisi, Ally Makunguru, William Maselenge, mimi mwenyewe wakati huo nikiwa mwalimu, na wengine wengi kutoka sehemu mbalimbali za maisha, lakini wote tukiwa na mapenzi ya muziki wa dansi, mwanzo tulianza kukutana mara nyingi nyumbani kwa fundi saa Mamado na kufanya mazoezi.
Vyombo tulivyokuwa tukitumia vilikuwa na historia ndefu zaidi ya kundi letu. Tulikuwa na magitaa mawili tu, gitaa la solo na gitaa la ridhim, magitaa ambayo yalikuwa ndio sehemu ya mwisho iliyobaki ya vyombo vilivyonunuliwa na TANU Youth League na kuanzisha bendi .
TANU Youth League ilianzisha bendi karibu kila wilaya hapa nchini, na wanamuziki wengi wa zamani walianzia bendi hizi za TANU Youth League, kazi ambayo ilifanywa kwa juhudi kubwa na watu kama Mzee Moses Nnauye. Wazee hawa waligundua nguvu ya muziki toka enzi za kutafuta Uhuru.
Magitaa hayo tuliyokuwa tukitumia pia yalitumiwa na bendi maarufu ya miaka ya 60 pale Iringa, iliyoitwa Highland Stars. Magitaa hayo awali yalikuwa yakihifadhiwa na meneja wa ukumbi wa Community centerau mara nyingine uliitwa Welfare Center, wenyeji tuliuita Olofea senda. Ukumbi huu ulikuwa ukumbi wa jamii ulitumika kwa shughuli kadha wa kadha zikiwemo burudani bila malipo kwani ulikuwa mali ya serikali ya wilaya ya Iringa.
Sikumbuki wapi tulipata ngoma kubwa na tasa, lakini tulikuja kuwa nazo. Hivyo ndivyo vilivyokuwa vyombo vyetu, hatukuwa na gitaa la bezi, wala hatukuwa na vipaza sauti. Hatukuwa na amplifaya hivyo mazoezi tuliyafanya kwa kuunganisha magitaa kwenye radio ya Mamado, hiyo ikawa ndio kipaza sauti chetu.
Kwa mazoezi hayo tulitunga nyimbo zetu na tulipojiona tuko tayari tulianza kwa kufanya maonyesho ya mchana yaliyojulikana kama Bugi. Maonyesho haya yalikuwa yanapewa kibali cha kufanyika kuanzia saa 6 mchana mpaka saa kumi na mbili jioni, siku za Jumapili na sikukuu.
Hivyo wengi waliohudhuria walikuwa watoto, hiyo haikutusumbua kubwa tulilokuwa tukitaka kufanya ni kupiga muziki. Kwa vile tulikuwa na magitaa bila vipaza sauti, kazi ya kutafuta vipaza sauti tulikuwa tunampa meneja wa ukumbi wa Community Center.
Meneja huyu aliitwa Mzee Mwashitete, nina uhakika nisingekuwa mwanamuziki kama si mzee huyu. Tulikuwa tunamtafuta Alhamisi na kumueleza kuwa tunataka kupiga Bugi kwenye ukumbi wake Jumapili na hatuna vipaza sauti.
Basi Mzee wa watu na baiskeli yake angehangaika na hakika Jumapili tungejikuta katutafutia amplifaya na spika zile za chuma ‘horn speakers’, spika hizi zilikuwa maarufu sana kwenye mikutano kwani hupeleka sauti mbali sana, na kila wilaya ilikuwa na vifaa vyake kwa ajili ya mikutano mbalimbali.
Kiingilio cha maonyesho yetu kilikuwa wakubwa shilingi moja, watoto senti hamsini. Mara chache sana tulifikisha kwa wikiendi za kawaida tilifikisha shilingi hamsini. Kwa kawaida asilimia ya pato ilitakiwa kuingia kwenye mfuko wa ukumbi, kwa hela hii ndogo Mzee Mwashitete mara nyingi alituhurumia akatuachia fedha yote, nadhani alikuwa anatulipia madeni kutoka mfukoni mwake.
Tulikuwa na nia sana ya kununua vyombo vyetu lakini kwa mapato yale, haikuwa rahisi. Lakini tulijibana na siku moja tuliweza kununua microphone kwa fedha zetu. Ilikuwa microphone ya aina ya Ahuja, hii ilikuwa kampuni ya vipaza sauti kutoka India, tulijisifu sana kwa hatua hiyo, tulikuwa na ndoto ya kuwa na vyombo kama bendi za Dar es Salaam!!
Kwa muda mrefu tulijiita Iringa Jazz Band, lakini siku moja Mamado alikuja na jina jipya, akapendekeza bendi iitwe Chikwala Chikwala, halikuwa neno lenye maana yoyote lakini miaka ile bendi maarufu za Kongo zilikuwa na majina ya kujirudiarudia, kama vile Orchestra Bela Bela, Orchestra Lipua Lipua, Orchestra Shama Shama, na sisi tukawa Orchestra Chikwala Chikwala, jambo la ajabu ni kuwa miaka zaidi ya 45 toka bendi hiyo kufa lakini siajabu kwangu kukutana na watu ambao bado wanakumbuka jina hilo.
Kwa vyovyote vile upigaji wetu kwa ujumla ulikuwa wa hali ya chini sana, lakini kulitokea wanamuziki waliotokea pale ambao walikuja kuwika kwenye bendi kubwa. Ally Makunguru alikuwa mmoja ya wanamuziki waliokuja kuwa maarufu. Ally alijiunga na Chikwala chikwala akitokea Masasi, nakumbuka sana siku alipokuja kuomba kujiunga na bendi ‘tukamsaili’.
Sitasahau tulivyocheka aliposema alitoka bendi iliyoitwa Kochoko Jazz kule Masasi, eti sisi wenye bendi iliyokuwa inaitwa Chikwala Chikwala, tuliona jina la Kochoko ni la kuchekesha, kweli nyani.
Makunguru alikuwa mtu mmoja mwenye bidii kubwa sana ya mazoezi. Haikuwa kitu cha ajabu kumkuta akiwa na anafanya mazoezi peke yake kwa zaidi ya saa 4 au 5. Siku moja bendi ya JKT Kimbunga Stereo ilifika Iringa na kufanya onyesho, utamaduni wa miaka hiyo ni kuwa bendi zilikuwa na mapumziko ya nusu saa katikati ya onyesho, hivyo kama kulikuwa na bendi yoyote ndogo iliweza kuomba kutumbuiza wakati huo, mtindo uliitwa ‘kuomba kijiko’.
Chikwala Chikwala tuliomba kijiko tukakubaliwa. Nyimbo zetu nyingi zilikuwa ni za kuunganisha vipande tulivyotunga na vipande vya bendi maarufu, hivyo tukapiga nyimbo zetu na wimbo mmoja ulikuwa na kipande cha gitaa la rhythm kilichorekodiwa kutoka wimbo wa JKT Stereo, ulioitwa ‘Tucheze kimbunga’.
Makunguru alipiga vizuri sana gitaa la rhythm la wimbo huo siku hiyo, Makunguru akapata ajira siku hiyohiyo na kesho yake aliondoka na basi la JKT Kimbunga kuelekea Dar es salaam. Baada ya hapo Makunguru alipigia bendi nyingine zikiwamo, Mlimani Park, International Orchestra Safari Sound, MK Sound na kisha kuhamia Kenya.
Mamado Kanjanika alikuja kuwa kiongozi wa kwanza wa TANCUT Almasi Orchestra na mtunzi wa wimbo ‘The Big Four’, Hashim Kasanga, aliyekuja kuwa muimbaji wa sauti ya tatu katika nyimbo karibu zote za TANCUT Almasi Orchestra.