Dar es Salaam. Chama cha Demokrasia na Maendeleo (Chadema) kimependekeza mambo matano kinachoamini yatalikwamua taifa kufuatia maandamano ya Oktoba 29, 2025 yalihusisha vurugu na mauaji, ikiwemo kuitaka Serikali kutaja orodha kamili ya watu waliopoteza maisha au kujeruhiwa.
Vilevile, chama hicho kimependekeza maofisa wa usalama waliohusika na mauaji ya raia kuchukuliwa hatua, ikiwamo kusimamishwa kazi mara moja kwa maofisa wa vyombo vya dola waliotekeleza operesheni zilizosababisha madhara kwa raia, ili kupisha uchunguzi.
Chama hicho kimesisitiza haja ya uwajibikaji wa kisheria wa viongozi au watendaji waliotoa maagizo yaliyosababisha vifo na athari nyingine kwa wananchi na kinataka kuundwe Tume huru ya uchunguzi ya kitaifa na kimataifa, isiyojumuisha watendaji wa Serikali wala majaji.
Akizungumza leo, Novemba 27, 2025, katika mkutano wake uliofanyika kwa njia ya mtandao, Kaimu Naibu Katibu Mkuu wa Chadema Tanzania Bara, Aman Golugwa amesema utekelezaji wa hatua hizo ni muhimu ili kulikwamua Taifa.
Golugwa amesema chama hicho hakiridhishwi na maelezo na hatua zilizotangazwa na Serikali, akirejea mazungumzo ya Waziri Mkuu, Mwigulu Nchemba na wahariri wa vyombo vya habari yaliyofanyika Novemba 25, 2025.
“Hoja zilizojibiwa na Serikali zimejengwa katika kuepuka ukweli. Uwajibikaji hauonekani; hakuna sehemu ambayo Waziri Mkuu anakiri makosa au kutaja hatua za kuchukuliwa kurekebisha mifumo iliyosababisha maafa haya,” amesema Golugwa.
Akifafanua hoja moja hadi nyingine, kuhusu Tume ya uchunguzi, Golugwa amesema wanahitaji iwe ya kitaifa na kimataifa isiyohusisha watendaji wa Serikali wala majaji ambao amedai mara kadhaa wamekuwa wakitajwa kusafisha uovu wa Serikali katika matukio tata.
Katika mkutano wake na wahariri juzi, Dk Mwigulu aliwataka Watanzania kuiunga mkono Tume iliyoundwa na Rais Samia Suluhu Hassan kuchunguza matukio ya Oktoba 29, 2025 kwa ikisema ina watu wakongwe wenye umahiri.
Alisema kumekuwa na hoja nyingi za watu wanaoipinga Tume hiyo, lakini ukweli ni kuwa walioteuliwa kwenye tume hiyo ni wabobezi wa masuala ya namna hiyo, na baadhi wamewahi kufanya hivyo katika nchi mbalimbali duniani.
Kuhusu idadi kamili ya raia waliouawa na kujeruhiwa wakati wa uchaguzi, Golugwa amesema kuweka wazi idadi hiyo ni muhimu kwa ajili ya kuwapa jamaa taarifa sahihi na kuruhusu hatua za kisheria na kijamii kuchukuliwa.
Akizungumzia hoja hiyo, alipoulizwa na wahariri, Dk Mwigulu hakutaja idadi ya watu waliopoteza maisha huku akisema duniani kote hakuna vurugu zisizo na madhara, hivyo aliwataka Watanzania wajiepushe kuongelea jambo hilo kwani linahusisha maisha ya watu.
Kuhusu madai ya Katiba mpya, Golugwa amesema wananchi wanataka mabadiliko ya Katiba ili kuweka vizuri mifumo ya uchaguzi na Tume ya Uchaguzi. Amesisitiza kwamba wananchi hawataki kuona wakipigwa risasi wakati wa uchaguzi, hivyo ameisihi Serikali kuchukua hatua za haraka kurejesha imani ya wananchi.
Hoja nyingine iliyotolewa na Chadema ni viongozi au watendaji waliotoa amri, ruhusa au maagizo yaliyosababisha vifo na madhara kwa raia, wawajibike au kuwajibishwa kisheria kwani wajibu wao wa msingi ni kulinda uhai wa wananchi.
“Watu wamekufa lakini wako kimya, hawataki kuwajibika, ni lazima wawajibike ili kuliponya taifa na si kutengeneza mazingira ya kuwaziba mdomo wananchi, hii haiwezi kusaidia wala kujenga,” amesema.
Golugwa ameisihi Serikali kuwaachia raia wote wanaoshikiliwa kutokana na matukio ya Oktoba 29, akieleza kuwa hawana makosa yoyote na ameitaka Serikali kusikiliza kilio cha Watanzania.
“Naisihi Serikali, hiki ni kipindi wanatakiwa wasome tena maandishi ya ukutani kwa kusikiliza kilio cha Watanzania kwa kile wanachokitaka, ni vibaya kugeuza madai ya wananchi kuwa makosa ya jinai,” amesema.
Kwa mujibu wa Golugwa, wananchi wanaandamana kwa utashi wao na si kushinikizwa na raia kutoka nje ya nchi, hivyo kuwaingizia uhalifu na uhaini ni kuwatengenezea raia mazingira mabaya ya kuishi.
“Tanzania tunapitia kipindi ambacho raia hawana furaha na maisha yao tena na ni kweli watu wanaitwa wahuni kwa sababu tu wanadai haki zao. Serikali lazima ijue wenye haki wakiwa na amri jamii hufurahi bali waovu watawalapo watu uugua,” amesema.